خرید بتونیر دنده کمر یا دنده زیر

مکانیزم چرخش دیگ از مؤلفه‌های کلیدی طراحی و کارکرد انواع میکسر بتن است. برای این منظور از انواع روش‌های بتونیر دنده کمر و یا دنده زیر استفاده می‌شود. البته روش سومی نیز با عنوان رولیک لاستیک فشرده وجود دارد که مخصوص طراحی میکسر بتن‌های سنگین و بسیار بزرگ یک تنی است. اما برای طراحی میکسر بتن‌های سبک از این دو مکانیزم دنده زیر و یا دنده کمر استفاده می‌کنند.

انتخاب دستگاه میکسر بتن از میان مدل‌های دنده کمر و یا دنده زیر از چالش‌های عموم مصرف‌کنندگان است. تقریباً تمام سایزهای میکسر بتن ریزی از مدل‌های ۱۲۰ لیتری تا ۵۰۰ لیتری را با این دو روش طراحی می‌کنند. به ‌این ‌ترتیب در هنگام خرید دستگاه تولید کننده بتن باید یکی از این دو مکانیزم چرخش دیگ را انتخاب کنید. اما کدام یک بهتر است؟ اصولاً تفاوت میان بتونیر دنده کمر یا دنده زیر در چیست؟

بتونیر یا میکسر بتن چیست؟

میکسر بتن یا بتونیر دستگاه تخصصی تولید بتن است. این دستگاه از یک دیگ گردان بزرگ برای مخلوط شدن مصالح ساخت بتن استفاده می‌کند. هر دستگاه میکسر بتن از بخش‌های متعدد فنی و مکانیکی تشکیل شده ‌است. اما دیگ بزرگ و گردان آن‌ که طراحی مخروطی ‌شکل دارد، برجسته‌ترین بخش فنی آن است.

از انواع موتورهای برقی، بنزینی و یا دیزلی برای چرخش دیگ استفاده می‌کنند. همچنین انواع مکانیزم‌ها مانند دنده کمر و یا دنده زیر برای چرخش دیگ استفاده ‌شده است. در نهایت مصالح ساخت بتن اعم از شن، ماسه، سیمان و آب را در داخل دیگ گردان دستگاه با یکدیگر مخلوط می‌کنند. انواع میکسر بتن ریزی را براساس ظرفیت دیگ در مدل‌های ۱۲۰ لیتری الی ۱ تنی دسته‌بندی می‌کنند. مدل‌های کوچک ۱۲۰ لیتری کاربرد آزمایشگاهی دارد. اما از مدل‌های بزرگتر از ۲۵۰ لیتری به فراخور حجم دیگ بتن‌سازی برای عموم عملیات‌های کارگاهی و ساختمان‌سازی استفاده می‌شود.

انواع بتونیر از لحاظ انتقال حرکت

اگر چه انواع میکسر بتن را براساس ظرفیت دیگ دسته‌بندی می‌کنند؛ اما روش‌های دیگری نیز در تفکیک مدل‌های مختلف آن وجود دارد. دسته‌بندی براساس مکانیزم انتقال حرکت یکی از این موارد است. منظور از انتقال حرکت چگونگی انتقال توان مکانیکی موتور به دیگ برای چرخش آن است. به هر صورت دیگ دستگاه میکسر وزن سنگینی دارد که در حین کار پر از مصالح ساخت بتنی می‌شود. از مکانیزم‌های زیر برای گردش این دیگ در مدل‌های مختلف بتونیر استفاده می‌شوند.

بتونیر دنده کمر (دنده دور)

متداول‌ترین مکانیزم گردش دیگ استفاده از دنده کمر در بتونیر است. در بتونیر دنده کمر، از اتصال یک چرخ‌دنده بزرگ حول محور میانی دیگ یا همان کمر دیگ برای چرخش آن استفاده‌ شده است. این چرخ‌دنده بزرگ از جنس چدنی است و گرداگرد دیگ قرار دارد. محل استقرار موتور نیز در کنار دیگ است و با استفاده از یک چرخ‌دنده‌ی کوچک خورشیدی با چرخ‌دنده بزرگ حول کمر دیگ در ارتباط است. عموماً برای طراحی میکسر بتن‌های بزرگ مانند مدل‌های ۳۵۰ و یا ۵۰۰ لیتری از این مکانیزم استفاده می‌شود. اما برخی از تولیدکنندگان در طراحی میکسرهای کوچک نیز از مکانیزم دنده کمر استفاده می‌کنند. مکانیزم دنده کمر باعث ایجاد حرکتی نرم و روان و تولید قدرتی بالا می‌شود که عملاً نیاز دستگاه به جانمایی موتورهای قوی‌تر را محدود می‌کند.

  بتونیر دنده زیر (زنجیری)

بتونیر دنده زیر یا همان بتونیر زنجیری روش طراحی میکسر بتن‌های کوچک در مدل‌های ۱۲۰ و یا ۲۵۰ لیتری است. اساس طراحی این روش جانمایی یک چرخ‌دنده خورشیدی در انتهای دیگ است. این چرخ‌دنده از طریق مکانیزم مکانیکی با اتصال یک زنجیر با موتور دستگاه در ارتباط است. از این ‌رو گاهاً با عنوان بتونیر زنجیری معرفی می‌شود. قدرت توان در بتونیر زنجیری کمتر از بتونیر دنده کمر است. اما روش طراحی آن ساده است و در عمل یک مکانیزم ساده با کارکرد مفید در گردش دیگ‌های سبک می‌باشد. در عین ‌حال روش طراحی و حتی روش عیب‌یابی و عملیاتی شدن بتونیر زنجیری ساده است. در کل چرخ‌دنده‌ی نصب ‌شده در بخش زیرین دیگ تحمل طراحی و کار در میکسر بتن‌های بزرگ را ندارد. لذا از این مکانیزم برای طراحی میکسر بتن‌های کوچک استفاده می‌کنند.

مزیت‌ها و معایب استفاده از بتونیر دنده کمر

بتونیر دنده کمر روش متداول طراحی میکسر بتن‌های حجیم است. این روش در کنار تمام مزایایی که دارد، از محدودیت‌هایی نیز برخوردار است. مزایا و محدودیت‌های بتونیر دنده کمر به ‌قرار زیر هستند.

مزایای بتونیرهای دنده کمر

• روش دنده کمر از قابلیت انتقال توان بالایی برخوردار است. لذا می‌توانیم با استفاده از موتورهای کوچکتر به نسبت مدل‌های دنده زیر، دستگاه بتونیر را طراحی کنیم.
• در لحظه راه‌اندازی دیگ نیاز به قدرت زیادی نداریم. بنابراین حین راه‌اندازی فشار زیادی به موتور وارد نمی‌شود.
• دیگ حرکتی نرم و روان دارد. بنابراین عملیات بتن‌سازی با دقت بهتری انجام می‌شود و بتن تهیه شده مرغوب است.
• صدای دستگاه حین کار کم است و در کل دستگاه عملکردی آرام دارد.
• مناسب طراحی دیگ‌های بزرگ در طراحی میکسر بتن‌های حجیم است.
• مقدار استهلاک دنده‌ها کم است.

معایب و محدودیت‌های بتونیر دنده کمر

• روش ساخت بتونیر دنده کمر پیچیده است. در عین ‌حال از متریال بیشتری در طراحی و ساخت آن استفاده ‌شده است. از این ‌رو به نسبت مدل‌های دنده زیر گران‌تر هستند.
• اگر چه استهلاک دنده‌ها کم است و خرابی آنها به‌ ندرت پیش می‌آید؛ اما در صورت خراب شدن دنده‌ها مسیر تعمیر و بازسازی آنها دشوار و پرهزینه است.

مزیت‌ها و معایب استفاده از بتونیر دنده زیر

بتونیر زنجیری که دارای دنده خورشیدی زیر دیگ است، روش طراحی متداول ساخت میکسر بتن‌های کوچک است. روش کارآمد و متداولی است؛ اما این روش نیز دارای مزایا و محدودیت‌هایی است که به‌ قرار زیر می‌باشند.

مزایای بتونیر دنده زیر

• روش طراحی ساده‌ای دارد. لذا در کل به نسبت مدل‌های دنده کمر ارزان‌تر هستند.
• در صورت خراب شدن روش تعمیر و بازسازی آن ساده است.
• مکانیزم گردش دیگ جایی در پایین‌ترین نقطه دیگ کاملاً محافظت‌ شده قرار دارد. لذا در معرض پاشش بتن و تماس با آب نیست.  

معایب و محدودیت‌ها بتونیر دنده زیر

• از قابلیت انتقال توان کمی برخوردار است. بنابراین در کل مناسب طراحی میکسر بتن‌های بزرگ نیستند.
• استهلاک چرخ‌دنده زیر دیگ زیاد است. درصد درگیر شدن دنده‌ها زیاد است و زودتر از مدل‌های دنده کمر فرسوده می‌شوند.
• صدای دستگاه حین کار زیاد است. همچنین در لحظه‌ی آغاز به کار به نیروی زیادی نیاز داریم.

جمع بندی

پس ‌از آشنایی با روش‌های انتقال حرکت دنده کمر و یا دنده زیر حالا درک فنی مناسبی از انواع میکسر بتن داریم. این آشنایی به ما برای انتخاب بهتر و فنی‌تر میان بتونیر زنجیری و یا بتونیر دنده کمر کمک می‌کند. در عمل اگر حجم کار بتن‌سازی شما زیاد است و یا قصد تهیه بتن‌های سنگین با سنگدانه‌های درشت را دارید، بهتر است از مدل‌های بتونیر دنده کمر تهیه کنید. در مقابل اگر حجم کار بتن‌سازی سبکی دارید و یا قرار است از سنگدانه‌های سبک شن و ماسه استفاده کنید، تهیه میکسر بتن‌های دنده زیر ایده مناسب‌تری است.

• درصد خرابی بتونیر دنده کمر بیشتر است یا مدل‌های دنده زیر؟

  به ‌علت درگیر شدن بیشتر دنده‌های بتونیر زنجیری معمولاً درصد خرابی میکسر بتن‌های دنده زیر بیشتر است. اما روش تعمیرات ساده‌تر و کم‌هزینه‌تری دارند.

• آیا نوع موتور در طراحی مکانیزم حرکت دستگاه تأثیرگذار است؟

  خیر، برای هر دو مدل مکانیزم دنده کمر و یا دنده زیر از انواع موتورهای الکتریکی، بنزینی و یا دیزلی استفاده می‌کنند. اما معمولاً مدل‌های دنده زیر دارای موتورهای الکتریکی هستند.

• مکانیزم حرکت در کیفیت ساخت بتن تأثیرگذار است؟

  کیفیت ساخت بتن به عوامل مختلفی بستگی دارد. ولی در کل مکانیزم حرکت تأثیر ناچیزی در کیفیت نهایی بتن دارد. با این ‌وجود حرکت آرام و روان مدل‌های دنده کمر باعث اختلاط مناسب بتن می‌شوند.