بتونیر، میکسر بتن، خلاطه

میکسر بتن یا میکسر بتن ریزی چیست؟

میکسر بتن دستگاه تخصصی ساخت بتن و یکی از مهم‌ترین ماشین آلات ساختمانی در کارگاه می‌باشد. این دستگاه دارای دیگ گردان بسیار بزرگی است که از آن برای مخلوط شدن مصالح ساخت بتن استفاده می‌کنند. این دیگ بر روی یک شاسی فلزی سوار است و به روش‌های مختلف مانند دنده زیر دیگ و یا دنده دوره کمر دیگ به وسیله موتور‌های الکتریکی و یا بنزینی و دیزلی تحت سرعت استانداردی می‌چرخد.

بتن مقاوم‌ترین مصالح ترکیبی در عملیات‌های عمرانی است که به سادگی با مخلوط شدن کامل شن و ماسه، سیمان پرتلند و آب ساخته می‌شود. مخلوط کردن کامل مصالح از چالش‌های ساخت بتن است که برای این منظور انواع دستگاه میکسر بتن ریزی یا همان بتونیر را طراحی کرده‌اند. انواع میکسر بتن از کاربردی‌ترین ماشین آلات ساختمان سازی هستند.

مزیت‌های میکسر بتن

دستگاه مخلوط کن بتن به شکل بتونیر روش تخصصی تهیه بتن است. کار با میکسر بتن مزایایی دارد که به قرار زیر هستند.

• بتن مرغوب با کیفیت مناسب در طرح اختلاط تخصصی تهیه می‌شود.
• می‌توانیم انواع روش‌های فرموله کردن تهیه بتن را انجام بدهیم.
• بتن در مدت زمانی کوتاه ساخته می‌شود.
• می‌توانیم بتن را در حجم‌های زیاد مناسب پروژه‌های بزرگ عمرانی تهیه کنیم.
• دور ریز مصالح حین ساخت بتن بسیار کاهش پیدا می‌کند.
• جابجایی بتن از محل انباشت مصالح تا تخلیه در محل پروژه امکان پذیر است.
• می‌توانیم آن را مرحله به مرحله در محل پروژه تخلیه کنیم.
• میکسر بتن به شکل سیار در ظرفیت‌های گوناگون طراحی شده است.

کاربردهای میکسر بتن یا مخلوط کن بتن

کاربرد میکسر بتن برای مخلوط کردن مصالح ساخت بتن است. این دستگاه در اصل یک میکسر بزرگ است که در طراحی آن به جای چرخش پره‌های مخلوط کننده از چرخش دیگ و پره‌های نصب شده بر بدنه دیگ برای مخلوط کردن استفاده می‌شود.

قاعدتاً مخلوط کردن مصالح و یا متریال‌های گوناگون قابلیت کاربردی دستگاه میکسر است. اصلی‌ترین کاربرد این دستگاه، تولید بتن می‌باشد.  

از این دستگاه برای مخلوط شدن سریع مصالح تولید بتن اعم از شن و ماسه، سیمان و آب استفاده می‌شود. اما در عمل می‌توانیم از قدرت میکس کنندگی این دستگاه برای مخلوط کردن دیگر انواع ترکیبات نیز استفاده کنیم. استفاده از دستگاه ترکیب کننده بتن برای مخلوط کردن انواع خاک، تولید انواع ترکیبات شیمیایی، تهیه خوراک دام و... نیز متداول است.

انواع میکسر بتن

انواع میکسر بتن را براساس نوع سیستم موتوری به جهت چرخش دیگ دسته بندی می‌کنند. بر این اساس انواع دستگاه ترکیب کننده بتن به قرار زیر هستند.

بتونیر برقی

برای طراحی این مدل مخلوط کن بتن از انواع الکتروموتورهای تکفاز و یا سه فاز استفاده شده است. میکسر بتن‌های کوچک دارای موتورهای تکفاز هستند. اما در طراحی میکسر‌های حجیم که برای چرخش دیگ آنها به قدرت زیادی نیاز داریم، از الکتروموتورهای سه فاز استفاده شده است.

بتونیر بنزینی 

برای طراحی این مدل همزن بتن از انواع موتورهای بنزین سوز استفاده شده است. تقریباً برای طراحی تمامی‌ مدل‌های سبک وزن و نیمه سنگین میکسر بتن از موتورهای بنزین سوز استفاده می‌شود. اما قدرت این موتور‌ها مناسب طراحی میکسر‌های بزرگ نیست. میکسرهای بنزینی بدون نیاز به تامین برق کار می‌کنند. لذا مناسب کار در مناطق دوردست، پروژه‌های فاقد برق و یا پروژه‌های سیار هستند.

بتونیر دیزلی 

برای طراحی این مدل دستگاه میکسر نیز از موتورهای احتراق داخلی اما در مدل‌های گازوئیل سوز استفاده شده است. موتورهای دیزلی (گازوئیل سوز) قدرتمندتر از موتورهای بنزینی هستند. بنابراین عموما برای طراحی و ساخت انواع میکسر بتن‌های حجیم در سایز‌های بزرگ از این موتورهای دیزلی استفاده می‌کنند. 

انواع مکانیزم حرکت بتونیر

با چرخش دیگ در دستگاه بتونیر است که می‌توانیم مصالح سنگین بتن را در یکدیگر مخلوط کنیم. اما اهمیت ماجرا در چگونگی چرخش این دیگ سنگین در دستگاه میکسر بتن است. برای این منظور انواع مکانیزم چرخش دیگ در میکسرها ابداع شده ‌است که از طراحی بتونیرهای کوچک ۱۲۰ لیتری تا مدل‌های بزرگ 1000 لیتری کارایی دارند. البته مکانیزم حرکت انواع میکسر با توجه به ظرفیت دیگ دستگاه‌ متفاوت هستند.

میکسر بتن زنجیری (دنده زیر)

الگوی طراحی ایده‌آل برای ساخت میکسرهای کوچک ۱۲۰ الی ۴۰۰ لیتری است. در این نوع مکانیزم از یک چرخ دنده کوچک خورشیدی در بخش زیرین دیگ استفاده شده ‌است. این چرخ ‌دنده از طریق مکانیزم انتقال توان زنجیری با موتور دستگاه در ارتباط است. به ‌این ‌ترتیب دیگ دستگاه شروع به چرخیدن می‌کند. چرخ‌ دنده‌ی زیر دیگ از نوع فولادی است و با استفاده از زنجیر فولادین به موتور در ارتباط است. میکسرهای زنجیری یا همان دنده زیر عملکردی آرام و کم‌صدا دارند، اما در قدرت محدودیت داشته و در کل مناسب ساخت بتونیرهای کوچک هستند.

میکسر بتن دنده کمر

سیستم مکانیکی دنده کمر متداول‌ترین نوع مکانیزم انتقال توان در میکسرها است. در این مکانیزم از چرخ‌دنده‌ای بزرگ و چدنی و کاملاً گرد به ‌اندازه‌ی قطر بیرونی دیگ برای نصب در میانه‌ی دیگ استفاده ‌شده است. این چرخ‌دنده در یک نقطه با چرخ ‌دنده کوچک‌تری از نوع خورشیدی در ارتباط است. از این ‌رو با کارکرد موتور و درگیر شدن چرخ‌ دنده پینیون و چرخ‌ دنده‌ی دور کمر حجم سنگین دیگ شروع به چرخیدن می‌کند. از مکانیزم دنده کمر تقریباً برای ساخت هر نوع میکسر با ظرفیت ۲۵۰ الی ۷۵۰ لیتری استفاده می‌کنند. عملکرد دیگ در این دستگاه روان و تولید صدا اندکی زیاد است، اما قدرت بالایی برای چرخش دیگ تولید می‌شود.

رولیک لاستیک فشرده

مکانیزم رولیک لاستیک فشرده تا حدود زیادی به میکسرهای دنده کمر شباهت دارد. با این تفاوت که به ‌جای چرخ دنده بزرگ چدنی حول کمر دیگ از یک رول پلاستیکی مقاوم استفاده ‌شده است. چرخش دیگ نیز با تولید اصطکاک زیاد میان رول لاستیکی و غلتک متصل به شفت موتور انجام می‌شود. از مکانیزم رولیک لاستیک فشرده برای ساخت میکسرهای بسیار بزرگ ۷۵۰ لیتری و یا 1000 لیتری استفاده می‌کنند. این مکانیزم عملکرد روان اما قابل ‌اعتمادی دارد. رولیک لاستیک فشرده نصب ‌شده حول کمر دیگ به سادگی فرسوده نمی‌شود. در عین ‌حال عملکرد آن آرام و کم‌صدا است.

انواع مکانیزم تخلیه بتونیر

در پایان هر بار عملیات بتن‌سازی در دیگ بزرگ میکسرها باید بتن ساخته‌ شده را با دقت و به ‌طور کامل تخلیه کنیم. وزن بتن و شرایط سخت شدن زود هنگام آنچنان حساس است که باید عملکرد سریع داشته باشیم. از طرفی لازم است تا مکانیزم تخلیه بتونیر با سایز دیگ دستگاه همخوانی داشته باشد.

ملات ساز با تخلیه دستی

ساده‌ترین نوع مکانیزم تخلیه دیگ در دستگاه میکسر بتن است. در این روش از یک اهرم به شکل فرمانی بزرگ در کنار دیگ برای چرخش آن و تخلیه بتن استفاده ‌شده است. معمولاً برای ساخت میکسرهای کوچک از ۱۲۰ الی ۵۰۰ کیلویی از مکانیزم بارگیری و یا تخلیه دستی استفاده می‌شود. البته در همین نوع برخی دارای مکانیزم چرخش دیگ فرمان گیربکسی هستند. مدل‌های تخلیه دستی با فرمان گیربکسی عملکرد سریع‌تر و دقیق تری برای تخلیه بتن دارند.

بتونیر هیدرولیکی یا باکت دار

در میکسرهای بزرگ که ابعاد بزرگ دیگ آنها و حجم زیاد مصالح امکان کارکردن دستی را غیر ممکن کرده ‌است، از مکانیزم بارگیری هیدرولیکی استفاده می‌کنند. به این سیستم هیدرولیکی برای جابجایی دیگ میکسر اصطلاحاً میکسرهای باکت دار و یا میکسرهای هیدرولیکی گفته می‌شود. بارگیری با استفاده از باکت و سیستم هیدرولیکی انجام می‌شود.

انواع سایزهای میکسر بتن

انواع میکسر بتن را از نظر سایز دیگر نیز دسته بندی می‌کنند. ظرفیت دیگ معیار قابلیت بتن سازی دستگاه است. هر اندازه حجم دیگ بیشتر باشد، برای تولید بتن و چرخش دیگ سنگین‌تر آن به استفاده از موتورهای قدرتمندتر نیاز داریم. لذا معمولاً میکسرها با ظرفیت دیگ کوچک را از نوع برقی و یا بنزینی طراحی می‌کنند. این در حالی است که برای چرخش دیگ‌های حجیم از موتورهای دیزلی استفاده می‌شود. انواع سایزهای میکسر بتن به قرار زیر هستند.

میکسر بتن کوچک یا آزمایشگاهی

 به تمامی‌ میکسر بتن‌ها در ظرفیت‌های ۱۲۰، ۱۶۰ و یا ۱۸۰ لیتری گفته می‌شود. میکسر بتن ۱۲۰ لیتری متداول‌ترین مدل از گونه میکسرهای آزمایشگاهی است. از این میکسر‌ها برای تولید بتن در حجم کم و همچنین کارهای آزمایشگاهی مانند تولید بتن نمونه استفاده می‌کنند. همچنین این میکسر بتن‌های کوچک قابلیت تولید بتن با کیفیت مطلوب در اندازه‌های کم را دارند و می‌توان از آنها در سطح پروژه‌ها با فضاهای کوچک استفاده کرد. ویژگی‌هایی که کاملا مناسب کارهای عمرانی مانند تولید ملات، کاشی کاری، نما کاری و... می‌باشد.

جدول مشخصات فنی میکسر بتن آزمایشگاهی

میکسر بتن 250 لیتری یا میکسر بتن ۳۰۰ لیتری

میکسر بتن 250 لیتری که گاها با عنوان مدل‌های ۳۰۰ لیتری نیز معرفی شده است، پرکاربردترین مدل میکسر بتن ریزی است. از این دستگاه تولید کننده بتن عموماً در سطح فعالیت‌های سبک ساختمان سازی و یا عملیات‌های سبک محوطه سازی و حتی کار در سطح کارگاه‌های تولید قطعات بتنی استفاده می‌کنند. میکسر بتن 300 لیتری دارای دیگ به ظرفیت ۳۵۰ لیتر هستند. اما عملاً برای هر بار ساخت بتن فقط می‌توان از ۲۵۰ لیتر حجم دیگ استفاده کرد. این میکسر بتن‌ها را در مدل‌های موتور الکتریکی تک فاز و یا موتور بنزینی طراحی می‌کنند. همچنین در هر دو تیپ فرمان معمولی و یا فرمان گیربکسی به شکل شاسی با دو یا چهار چرخ پیکانی عرضه می‌شوند. هر بار عملیات بتن سازی یا همزن بتن ۳۰۰ لیتری قابلیت تولید 4 فرغون ملات را دارد.

جدول مشخصات فنی میکسر بتن 300 لیتری

میکسر بتن ۴۰۰ لیتری

میکسر بتن 400 لیتری در سطح پروژه‌های کوچک ساختمان سازی و یا عملیات‌های متوسط بتن ریزی مناسب پروژه‌های متنوع عمرانی کارایی دارد. برای طراحی این دستگاه تولید کننده بتن از دیگ ۴۰۰ لیتری استفاده شده است. این دستگاه با استفاده از هر دو نوع موتور الکتریکی و یا بنزینی طراحی می‌شود. همچنین مدل‌های برقی آن در هر دو تیپ تک فاز و یا سه فاز موجود هستند. بتونیر ۴۰۰ لیتری از انعطاف پذیری بالایی برای حضور در فضاهای مختلف عمرانی برخوردار است. همچنین هر بار عملیات بتن سازی آن برای تهیه 6 فرغون ملات کافی است.

جدول مشخصات فنی میکسر بتن ۴۰۰ لیتری

میکسر بتن ۵۰۰ لیتری

میکسر بتن 500 لیتری در دسته بندی میکسرهای بزرگ قرار می‌گیرد. این میکسر‌ها را با استفاده از مکانیزم بارگیری به روش باکت هیدرولیکی (پیمانه‌دار) طراحی می‌کنند. همچنین سبک‌ترین مدل میکسر بتن است که در طراحی آن از موتورهای دیزلی استفاده شده است. البته میکسر بتن ۵۰۰ لیتری را با استفاده از موتورهای الکتریکی سه فاز نیز طراحی کرده‌اند که کاربرد کارخانه‌ای دارد. میکسر بتن ۵۰۰ لیتری موتور دیزلی همراه با کت هیدرولیکی دستگاه تخصصی عملیات بتن سازی در پروژه‌های بزرگ عمرانی است که دور از دسترس شبکه برق سراسری قرار دارند. این میکسر بتن‌های نسبتاً حجیم را به هر دو روش تخلیه معمولی و گیربکسی طراحی می‌کنند. اما مدل گیربکسی متداول‌تر است.

جدول مشخصات فنی میکسر بتن ۵۰۰ لیتری

میکسر بتن ۷۵۰ لیتری

میکسر بتن ۷۵۰ لیتری از بزرگترین انواع میکسر بتن است که برای طراحی دیگ آن از مکانیزم بارگیری باکت دار (پیمانه‌دار) استفاده می‌شود. این میکسر بتن از ظرفیت بالای تولید بتن مرغوب در مدت زمان کوتاه برخوردار است. همچنین به دو روش موتور برقی با استفاده از الکتروموتورهای سه فاز و موتور دیزلی طراحی می‌شوند.

میکسر بتن ۷۵۰ لیتری عملاً یک کارخانه کوچک بتن سازی است که با استفاده از شاسی‌های چرخ‌دار قابلیت جابجا شدن نیز دارد. در طراحی این دستگاه از سیستم بارگیری تمام هیدرولیک، جک، پمپ، شیر هیدرولیکی، تانک آب، فرمان گیربکس اتوماتیک و... استفاده شده است. در مدل‌های برقی برای طراحی سیستم توزیع برق این دستگاه از تابلو برق استفاده می‌شود.

جدول مشخصات فنی میکسر بتن ۷۵۰ لیتری

میکسر بتن ۱۰۰۰ لیتری

میکسر بتن 1000 لیتری بزرگترین ظرفیت استاندارد طراحی دستگاه تولید کننده بتن است. در ساخت این دستگاه از دیگ بسیار حجیم 1000 لیتری با مکانیزم چرخش رولیک لاستیک فشرده استفاده شده است. همچنین برای طراحی مکانیزم بارگیری دیگ بزرگ این میکسرها از سیستم باکت هیدرولیکی (پیمانه دار) استفاده شده است.

این میکسرها از تجهیزات کاملا اتوماتیک تولید بتن مانند جک، پمپ، شیر هیدرولیک و تانکر آب برخوردار هستند. از طرفی این دستگاه عظیم تولید بتن را با استفاده از شاسی‌های چرخ‌دار طراحی می‌کنند تا به راحتی بتوانیم آن را در سطح هر نوع پروژه عمرانی و برای تولید حجم‌های سنگین بتن جابجا کنیم.

مشخصات فنی میکسر بتن ۱۰۰۰ لیتری

اجزای مختلف دستگاه میکسر بتن

دینام بتونیر

استفاده از موتورهای الکتریکی در طراحی سایزهای استاندارد میکسر بتن از مدل‌های ۱۲۰ الی 1000 لیتری انجام می‌شود، با این تفاوت که در ساخت مدل‌های کوچک ۱۲۰ و ۲۵۰ و یا ۴۰۰ لیتری از انواع دینام تکفاز و در مدل‌های بزرگ از ۴۰۰ لیتر به بالاتر از دینام‌های سه فاز استفاده ‌شده است. قدرت دینام نیز کاملاً وابسته به ظرفیت دیگ تعیین می‌شود. لذا با توجه به ابعاد دیگ دستگاه از انواع موتورهای الکتریکی در توان‌های ۲ الی ۲۰ اسب بخار استفاده ‌شده است. میکسرهای برقی طراحی ساده‌ای دارند و با توجه به دینام الکتریکی به‌ راحتی با اتصال برق 220 ولت در مدل‌های تکفاز و ۳۸۰ ولت برای میکسرهای سه فاز استفاده می‌شود. در عین ‌حال این میکسرها از قابلیت کارکرد مطمئن، تولید صدای کم و مانور پذیری مناسب در کارگاه‌ها با امکان تأمین برق هستند.

گیربکس میکسر بتن

برای طراحی فرمان تخلیه میکسرها از دو نوع فرمان دستی و یا فرمان گیربکسی استفاده می‌کنند. فرمان دستی طراحی ساده‌ای دارد، اما کار کردن با آنها دشوار است و در عین ‌حال تنظیم دیگ حین تخلیه آرام و پیوسته امکان ‌پذیر نیست. از این ‌رو در حال ‌حاضر اکثر میکسرها را با استفاده از فرمان گیربکسی می‌سازند. در این مدل از یک عدد گیربکس حلزونی متصل به فرمان تخلیه دیگ استفاده ‌شده است. محور خروجی گیربکس نیز به بدنه دیگ بتونیر متصل شده ‌است. به ‌این ‌ترتیب با توان کمتر و همچنین دقت بیشتر می‌توانیم دیگ میکسرها را سر و ته کرده و مراحل تخلیه بتن را با ظرافت و دقت بهتری انجام دهیم. در میکسرهای کوچک از گیربکس VF86 و در میکسرهای بزرگتر مانند ۴۰۰ لیتری از گیربکس حلزونی VF110 و حتی VF130 استفاده می‌کنند.

دنده دور دیگ خلاطه

مکانیزم چرخش دیگ بتونیر از طریق یک چرخ‌دنده بزرگ نصب شده بر بدنه دیگ انجام می‌شود. این چرخ‌دنده از جنس چدنی و ضد زنگ و ضد سایش است که جایی در میانه کمر دیگ نصب خواهد شد. مکانیزم انتقال توان موتور دستگاه از طریق دنده پینیون به این چرخ‌دنده بزرگ منتقل می‌شود. هر بار چرخش این چرخ‌دنده به ‌منزله یک ‌بار گردش دیگ است. سالم بودن تمامی دنده‌ها و همچنین نصب اصولی آن در کارکرد بهینه و کم ‌صدا و در نهایت مخلوط شدن کامل بتن تأثیرگذار است. برای طراحی تمامی میکسرها از ظرفیت 120 الی ۵۰۰ کیلویی از این مکانیزم دنده دور دیگ خلاطه استفاده می‌کنند. اما در میکسرهای بزرگ که دیگ حجیمی دارند، از مکانیزم مشابهی با نصب یک رولیک به ‌جای دنده دور دیگ استفاده ‌شده است.

چرخ‌دنده همزن بتن (پینیون)

پینیون یک نوع چرخ‌دنده کوچک از نوع خورشیدی است که در محور خروجی موتور میکسرها نصب شده و وظیفه دارد تا توان موتور را به سمت دنده دور دیگ جهت چرخش دیگ حین تولید بتن منتقل کند. این چرخ‌دنده از جنس چدنی است و آن را به شکل خورشیدی با ۹ عدد دندانه طراحی می‌کنند. این چرخ‌دنده از آلیاژ بسیار سخت و ضد سایش تهیه ‌شده است تا تحمل بار مکانیکی دیگ حین تولید بتن را داشته باشد. قطر سوراخ میانی این چرخ‌دنده ۲۴ الی ۲۸ میلی‌متر است و به روش خار و یا رزوه بر روی محور موتور نصب می‌شود. در میکسرها با ظرفیت ۲۵۰ الی ۵۰۰ کیلویی از این چرخ‌دنده استفاده می‌شود.

فرمان بتونیر

میکسرهای بتن‌سازی به شکلی طراحی شده‌اند که پس ‌از مخلوط شدن مصالح در یکدیگر و تولید بتن با روش خم کردن دیگ تخلیه شوند. برای این منظور یک مکانیزم دستی- گیربکسی طراحی ‌شده است و فرمان بتونیر در ابتدای این مکانیزم قرار دارد. این فرمان به محور ورودی گیربکس حلزونی متصل شده و با چرخش آن مراحل خم شدن دیگ و در نهایت تخلیه بتن انجام خواهد شد. این فرمان با گیربکس تخلیه دیگ هماهنگ است. از طرفی به شکلی ساخته ‌شده است که به ‌راحتی در میان دستان کارگران قرار گرفته و مراحل چرخش محور گیربکس تا سر و ته شدن دیگ و تخلیه بتن به ‌دقت و ظرافت کامل انجام شود.

دیگ خلاطه

دیگه خلاطه برجسته‌ترین و در عین ‌حال مهمترین بخش از قطعات میکسرهای بتن‌سازی است. کل فرآیند مخلوط شدن مصالح در داخل همین دیگ گردان انجام خواهد شد. از طرفی انواع بتونیر را با توجه به ظرفیت دیگ آنها در مدل‌های ۱۲۰ لیتری الی 1000 لیتری دسته‌ بندی می‌کنند.

ضخامت ورق کار شده برای ساخت دیگ مهمترین فاکتور فنی جهت بررسی قابلیت‌های آن است. برای ساخت دیگ میکسرهای کوچک ۲۵۰ لیتری معمولاً از ورق‌های فولادین با ضخامت ۳ میلی متری استفاده می‌کنند. این در حالی است که در ساخت دیگ‌های بزرگتر از ورق‌های ضخیم ۴ الی ۶ میلی‌متری استفاده می‌شود. از طرفی به ‌جهت طراحی سبک‌تر دیگ و کاملاً محکم معمولاً از دو نوع ورق در ضخامت‌های گوناگون برای ساخت آن استفاده می‌کنند که در این ‌صورت ورق کار شده در بخش زیرین دیگ یک سایز ضخیم‌تر از ورق کار شده در بخش بالایی آن است. قطر دیگ، تعداد پیچ‌های کله قندی، ارتفاع دیگ و نوع مکانیزم چرخش از دیگر فاکتورهای فنی جهت بررسی کارایی دیگه خلاطه هستند.

بلبرینگ بتونیر

برای طراحی محور چرخش دیگ میکسرها از یک عدد بلبرینگ استفاده‌ شده است. این قطعه نوعی بلبرینگ مخصوص است که توانایی تحمل وزن سنگین دیگ را دارد. در واقع این قطعه از خانواده رولبرینگ‌ها با ساچمه‌های بشکه‌ای است که روش طراحی آن برای تحمل وزن بالا مناسب است. در ساخت این بلبرینگ با طرح رولبرینگی از دو ردیف ساچمه بشکه‌ای استفاده ‌شده است. همچنین قاب این قطعه از آلیاژهای فولادین ضد زنگ است. این قطعه در ردیف بلبرینگ‌های قدرتی قرار می‌گیرد و در عین کوچک بودن از مهمترین قطعات فنی در طراحی میکسرهای بتن ‌سازی محسوب می‌شود.

تسمه همزن بتن

در میکسرها برای انتقال توان از موتور تا چرخ‌دنده متصل به دیگ از سیستم تسمه پولی استفاده می‌کنند. در این مکانیزم، تسمه ابزار انتقال توان است و سالم بودن آن در سایز مناسب در عملکرد بهینه دیگ حین چرخش و تولید بتن تأثیرگذار است. تسمه خراب و یا تسمه در سایز نامناسب در انتقال توان ضعیف عمل کرده که در نهایت دیگ میکسر قادر به چرخش حین وزن سنگین مصالح نیست. از طرفی تسمه‌های کوچک فشار زیادی به موتور وارد می‌کنند. برای طراحی بتونیر از تسمه‌های دنده‌ای با قابلیت انتقال توان بالا از نوع مقاوم در برابر حرارت، روغن و الکتریسیته ساکن استفاده می‌کنند. این تسمه‌ها از سری B با پهنای فوقانی ۱۷ میلی‌متری هستند.

پولی دستگاه بتن ساز

پولی بخش انتقال توان در طراحی انواع میکسر بتن است که در اندازه‌های گوناگون بر محور موتور و محور دنده چرخش دیگ نصب می‌شوند. اندازه پولی‌ها نسبت ‌به یکدیگر در تنظیم سرعت موتور و در نهایت مقدار سرعت چرخش دیگ دستگاه نقش دارد. برای سمت موتور دستگاه از پولی کوچک و در سمت دیگر از پولی بزرگتر استفاده می‌کنند تا به‌ این ‌ترتیب با کاهش سرعت موتور بر قدرت و گشتاور آن افزوده شود. این پولی‌ها از جنس چدنی هستند و در اندازه‌های استاندارد مخصوص نصب شدن بر روی میکسرها در اندازه‌های گوناگون طراحی می‌شوند. روش اتصال پولی بر محور موتور میکسرها نیز از طریق خار است.

شاسی ملات ساز

شاسی بخش برجسته‌ای در طراحی انواع میکسر بتن است. تمامی متعلقات فنی دستگاه از قبیل دیگ، موتور، گیربکس و… همگی بر روی این شاسی سوار می‌شوند. در عین ‌حال شاسی‌ها را چرخ‌دار می‌سازند تا قابلیت حمل ‌و نقل میکسرها در سطح کارگاهی ساده باشد. البته ابعاد شاسی و همچنین نوع پروفیل کار شده در طراحی بدنه شاسی کاملاً وابسته به ظرفیت دیگ تعیین می‌شود. از طرفی کیفیت جوشکاری قطعات آن و همچنین روش مونتاژ شاسی از دیگر نکات برجسته در این قطعه است. در عین ‌حال انواع شاسی را در مدل‌های ۲ و یا 4 چرخ طراحی می‌کنند.

کله‌ قندی بتونیر

کله قندی بخش برجسته‌ای است که در کف دیگ میکسرها نصب شده و وظیفه دارد تا از بخش بلبرینگی انتهای دیگ در مقابل نفوذ بتن حین چرخش دیگ دستگاه محافظت کند. کله ‌قندی میکسر بتن در واقع یک محفظه فلزی جدا کننده است که بخش اتصال دیگ را از فضای تولید بتن جدا می‌کند. در عین ‌حال از این قطعه برای ایجاد بالانس دیگ و همچنین رفع لقی دیگ حین چرخش و تولید بتن استفاده می‌شود. این قطعه از طریق پیچ و مهره در بخش زیرین دیگ نصب شده و معمولاً فضای داخل آن را از گریس پر می‌کنند تا برای محافظت و روانکاری بلبرینگ دیگ ایده‌آل باشد.

چرخ‌های دستگاه ملات ساز بتن

برای جابجایی ساده و سریع و در عین ‌حال قدرت مانور بالا حین تولید بتن در فضاهای کارگاهی انواع شاسی میکسر بتن را به شکل چرخ‌دار طراحی می‌کنند. میکسرهای کوچک تا حداکثر ۲۵۰ لیتری معمولاً دارای دو عدد چرخ هستند. اما میکسرهای بزرگ از ۴۰۰ لیتری و بالاتر و حتی برخی از میکسرهای کوچک ۲۵۰ لیتری را با استفاده از ۴ عدد چرخ می‌سازند. چرخ‌ها لاستیک خور هستند و در سایز پیکانی طراحی می‌شوند که شرایط جابجایی میکسر را هر چه ساده‌تر خواهند کرد.

عدسی بتونیر

به بخش زیرین دیگ بزرگ انواع دستگاه میکسر بتن اصطلاحاً عدسی گفته می‌شود. چرا که این بخش یک صفحه فلزی بزرگ مدور از نوع محدب است که با ضخامتی بیشتر از ورق کار شده در جداره بتونیر ساخته می‌شود. عدسی دیگ بیش از هر بخش دیگر دستگاه تحت تأثیر وزن سنگین و شرایط سخت ملات سازی قرار دارد. از این ‌رو احتمال فرسایش این بخش در هنگام بتن ‌سازی بسیار زیاد است. در صورت فرسایش عدسی می‌توانیم آن را از بدنه دیگ جدا کرده و با نمونه‌ای جدید تعویض کنیم. البته لازم است تا سایز عدسی با ابعاد دیگ دستگاه شما سازگار باشد.

زنجیر بتونیر

برای انتقال توان در میکسرهای کوچک از نوع دنده زیر مکانیزم زنجیری طراحی شده ‌است. در این مکانیزم قدرت موتور از طریق یک زنجیر برای چرخ‌ دنده زیرین دیگ فرستاده می‌شود. معمولاً برای طراحی میکسر های ۲۵0 الی 400 کیلویی از این مکانیزم استفاده می‌کنند. زنجیر دستگاه میکسر به شکلی ساخته‌ شده که توانایی قرار گرفتن بر روی دنده های خورشیدی را دارد. از طرفی در عملکرد آرام و کم‌صدای میکسرهای دنده زیر کاملاً تأثیرگذار است. این زنجیرها را با رعایت استانداردهای جهانی ASIN و یا DIN از جنس فولاد ضد زنگ می‌سازند. همچنین برای قرار گرفتن بر روی چرخ‌دنده خورشیدی 40 دنده مناسب هستند.

قیمت بتونیر

قیمت بتونیر جز مهمترین مواد قابل توجه در هنگام انتخاب و خرید دستگاه است. قیمت دستگاه میکسر بتن بسته به سایز دستگاه، نوع موتور، ضخامت ورق دیگ و سیستم انتقال حرکت تعیین می‎گردد.

عوامل موثر بر قیمت میکسر بتن

سایز بتونیر

سایز و یا ظرفیت دستگاه را به عنوان مهمترین مولفه تاثیرگذار بر قیمت بتونیر ارزیابی می‌نماید. بدین صورت که هرچه سایز دستگاه بزرگ‌تر شود قیمت دستگاه همزن بتن نیز به همان نسبت افزایش پیدا می‌کند.

موتور بتونیر

بتونیرها در سه نمونه برقی، بنزینی و گازوئیلی طراحی و تولید می‌شوند. در این میان بتونیر برقی به عنوان ارزان قیمت‌ترین نمونه میکسر بتن ارزیابی گردیده و نمونه‌های دیزل به دلیل قیمت بالای موتور گازوئیلی به عنوان گران قیمت‌ترین مدل همزن بتن ارزیابی می‌گردند. همچنین مدل بنزینی حد وسط را در اختیار دارد.

سیستم انتقال حرکت بتونیر

مکانیزم انتقال حرکت نیز جز موارد و مهم تاثیرگذار بر قیمت خلاطه می‌باشد. اگر بخواهیم قیمت تمام شده میکسر بتن را بر این اساس ارزیابی کنیم، مکانیزم دنده زیر با دنده‌های فولادی به عنوان قیمتی‌ترین مدل و نمونه دنده کمر با دنده چدنی حد پایین را در اختیار می‌گیرند. 

ضخامت ورق دیگ

از عوامل مهم و تاثیرگذار دیگر که بر قیمت میکسر بتن تاثیر مستقیم می‌گذارد، ضخامت ورق دیگ دستگاه است. هر چه ضخامت ورق دیگ همزن بتن افزایش پیدا کند، به همان نسبت میزان آهن مصرفی در دستگاه افزایش پیدا نموده و قیمت بتونیر بیشتر می‌شود. 

تعمیر و نگهداری دستگاه بتونیر

میکسر بتن را می‌توانیم استراتژیک‌ترین ماشین‌آلات ساختمان‌سازی معرفی کنیم. اهمیت این دستگاه برای تولید سریع و به ‌موقع و با کیفیت بتن است. قاعدتاً علاقه ندارید تا حین اجرای پروژه بتن ‌ریزی در کارکرد این دستگاه اختلال ایجاد شود. لذا مهم است که شرایط تعمیر و نگهداری از بتونیر را درست و به‌ موقع انجام دهید. از قبیل موارد زیر:

• دستگاه را پس ‌از پایان هر مرحله بتن ‌سازی کاملاً تمیز کنید. باقی ماندن شیرابه بتن چه داخل دیگ و یا بر روی بدنه و حتی موتور دستگاه باعث تخریب و فرسایش قطعات خواهد شد.
• در پایان هر مرحله از پروژه‌های بتن ‌سازی فضای داخل دیگ را کاملاً شستشو دهید. برای شستشوی داخل دیگ نیز از آب پرفشار استفاده کنید. در عین ‌حال برای جدا کردن قطعات بتنی خشک ‌شده از ابزارهای کوبنده استفاده نکنید.
• در بازه‌های معین طبق دستور العمل سازنده دستگاه برای روانکاری و روغن زنی و یا گریس‌کاری قطعات متحرک دستگاه اقدام کنید.
• در بازه‌های معین برای سرویس موتور و گیربکس اقدام کنید. لازم است تا سطح روغن گیربکس را بازدید کرده و در صورت لزوم روغن اضافه کنید.
• هرگز مادامیکه دیگ از مصالح پر شده دستگاه را روشن نکنید. حین تولید بتن تنها از ۸۰ درصد ظرفیت دیگ استفاده کنید.
• مصالح را آرام و پیوسته مادامیکه دیگ فعال است به داخل آن تخلیه کنید. راه‌اندازی دیگ پر از مصالح فشار زیادی به موتور دستگاه وارد می‌کند. 

نکات ایمنی کار با دستگاه میکسر بتن

میکسرها دستگاه‌های کارآمدی در سطح فعالیت‌های ساختمان‌ سازی هستند. اما به ‌هر حال این دستگاه دارای دیگ سنگین و موتور قدرتمندی است که مستعد خطرات جدی است. لذا در هنگام کار با انواع بتونیر لازم است تا تمامی نکات ایمنی را رعایت کنید. از قبیل:

• قبل ‌از آغاز کار تمام دستگاه را بازرسی کرده و مطمئن شوید که هیچ شی و یا ابزاری در داخل دیگ باقی نمانده است.
• سفت بودن تمامی پیچ و مهره‌های میکسر خصوصاً محل اتصال دیگ را بررسی کنید و مطمئن شوید که هیچ قطعه‌ای شل نشده است.
• از پاشیده شدن آب و یا روغن بر روی موتور دستگاه جداً خودداری کنید.
• از راه‌اندازی میکسرهای بنزینی و یا دیزلی در فضای بسته جداً خودداری کنید.
• از کابل برق ایمن و در مسیر ایمن جهت راه‌اندازی میکسرهای برقی استفاده کنید.
• میکسر را مادامیکه خاموش است، به‌ طور کامل بارگیری نکنید.
• حین فعال بودن دستگاه هرگز دست خود و یا هر ابزار دیگر را داخل دیگ نکنید.
• از لباس ایمنی مناسب حین کار با دستگاه استفاده کرده و از نزدیک شدن افراد غیر مسئول به دستگاه جداً خودداری کنید.

سوالات متداول در مورد بتونیر

• انواع مکانیزم چرخ دیگ در میکسر بتن چه هستند؟

  برای چرخش دیگر انواع میکسر بتن از سه نوع مکانیزم دنده زیر دیگ، دنده دور کمر دیگ و رولیک لاستیک فشرده استفاده می‌کنند. دنده زیر دیگ مناسب طراحی میکسر بتن‌های کوچک است. اما دنده دور کمر و رولیک لاسیک فشرده معمولا برای طراحی میکسرهای بزرگ کارایی دارند.

• مقدار سرعت گردش دیگ در انواع میکسر بتن چگونه است؟

  سرعت گردش دیگ از مولفه‌های تاثیرگذار در کیفیت ساخت بتن است. این سرعت مقدار ۱۳ الی ۱۷ دور بر دقیقه می‌باشد. هر اندازه ظرفیت دیگ میکسر بتن بیشتر باشد، سرعت چرخش دیگ نیز کاهش پیدا می‌کند.

• روش طراحی دیگ میکسر بتن چگونه است؟

  دیگ انواع میکسر بتن را با استفاده از ورق‌های ضد زنگ فولادین طراحی می‌کنند. هر اندازه ظرفیت دیگ بیشتر باشد، در ساخت آن از ورق‌های ضخیم‌تری نیز استفاده می‌شود. اما در عمل معمولاً دیگ میکسر بتن را به شکل دو تکه طراحی می‌کنند. در بخش زیرین از ورق‌های ضخیم 5 میلیمتری و در بخش‌های بالایی از ورق‌های 3 و یا ۴ میلیمتری استفاده می‌شود.

• گیربکس چه کاربردی در طراحی انواع میکسر بتن دارد؟

  از گیربکس‌های حلزونی برای طراحی فرمان تخلیه دیگ استفاده می‌شود. معمولاً میکسرهای کوچک که وزن سبکی دارند، از فرمان تخلیه دستی برخوردار هستند. اما وزن مصالح در میکسرهای بزرگ زیاد است. لذا برای آنها فرمان تخلیه گیربکس طراحی شده است.