دلایل اصلی خرابی ویبره دریلی کدام‌اند؟

ویبره دریلی یکی از انواع دستگاه‌های ویبراتور بتن و ابزار کارآمد ارتعاش بتن است که حضور آن باعث خارج شدن حباب‌های هوای باقیمانده از عمق بتن می‌شود. ویبره دریلی مخصوص ارتعاش حجم‌های کوچک بتنی طراحی ‌شده است. اما به هر حال فضای کار ارتعاش بتن محیطی سخت و فرسایشی است که باعث استهلاک زودهنگام دستگاه می‌شود. در این مقاله قصد داریم تا به بررسی دلایل اصلی خرابی ویبره دریلی اشاره کنیم.

ویبراتور دریلی چیست؟

ویبراتور دریلی که گاهاً با عنوان ویبراتور تفنگی می‌شناسیم، کوچکترین سایز طراحی تجهیزات ارتعاش بتن است. این دستگاه به شکل بدنه دریلی برای حمل‌ونقل ساده در محیط بتن‌ریزی طراحی‌ شده است.

ویبره برقی دریلی در اصل دستگاه سیار با روش حمل و نقل ساده عملیات ارتعاش بتن است. این دستگاه طراحی سبک و دریلی شکل دارد که به ‌راحتی توسط اپراتور حمل شده تا برای ارتعاش‌های سیار مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین با توجه به سبک طراحی موتور ویبره دستی نوع ارتعاش تولید شده آن کاملاً سبک با دامنه کوتاه و فرکانس زیاد است که مناسب ایجاد ارتعاش در بتن‌های عمیق برای فضاهای باریک می‌باشد.

چرا ویبراتور دریلی خراب می‌شود؟

برای عوامل تأثیرگذار در خرابی ویبراتور دریلی می‌توانیم از موضوعات گوناگونی صحبت کنیم. خرابی موتور، خرابی شیلنگ، خرابی پوکر و... همگی در این فهرست بلند بالا قرار دارند. اما قطعاً دلیل این خرابی‌ها مربوط به شرایط کار سخت و یا روش‌های استفاده‌ی ناآگاهانه است.

ویبره دریلی برای کار در محیط سخت و خشن عملیات بتن‌ریزی طراحی ‌شده است. قاعدتاً کار سنگین باعث فرسایش قطعات شده که در نهایت به خرابی قطعات ویبراتور بتن پرتابل می‌انجامد. اما فراتر از این خرابی‌ها که عموماً به دلیل استهلاک قطعات هستند، با بحث روش‌های استفاده‌ی نادرست مواجه هستیم. عموماً عدم بهره‌برداری مناسب، کار در شرایط غیرتخصصی، انجام عملیات ویبره زنی فراتر از ظرفیت کار دستگاه و حتی روش‌های غلط ویبره زنی از جمله دلایل اصلی خرابی ویبراتور دریلی هستند. این خرابی‌ها نیز به شکل‌های گوناگون مانند خرابی موتور تا شکسته شدن کوپلینگ و یا خرابی فنر و پوکر و... دیده می‌شود.

دلایل اصلی خرابی ویبراتور دریلی

دامنه خرابی ویبراتور تفنگی در تمامی موارد محدود است و در کل می‌توانیم علت‌های اصلی خرابی این تجهیزات ارتعاش را در موارد زیر دسته‌بندی کنیم.

روشن ماندن طولانی ‌مدت دستگاه ویبره دریلی

کارکرد طولانی ‌مدت باعث فشار زیادی به موتور الکتریکی دستگاه شده که به داغ شدن و خرابی آن می‌انجامد. در بسیاری از موارد کثیف بودن محفظه هواکش بدنه ویبره دریلی و یا مسدود شدن آن مانع از گردش هوا شده که به داغ شدن و سوختن موتور آن‌هم بر اثر مدت کار طولانی می‌انجامد.

استفاده از شیلنگ ویبره دریلی نامرغوب

شیلنگ ویبره‌های نامرغوب کیفیت ساخت پایینی دارند. معمولا فنر این شیلنگ‌ها از قدرت ارتجاعی کمی برخوردار است که باعث تاب خوردگی یا عدم ارتعاش مناسب می‌شود. در این ‌صورت فشار اصطکاک ایجاد شده بر روی موتور افزایش پیدا می‌کند که در خرابی ویبراتور برقی دریلی تأثیرگذار است.

مرغوب نبودن موتور ویبره دریلی

در بسیاری از موارد کیفیت ساخت پایین موتور ویبراتور باعث خرابی آن می‌شود. موتور ویبراتورهای ضعیف توانایی کار کردن‌های سنگین عملیات ویبره زنی را ندارند. ویبره دریلی دارای موتور الکتریکی تکفاز است که تحت فشار سنگین از جانب شیلنگ ارتعاش کار می‌کند. یک موتور نامرغوب نمی‌تواند از پس عملیات سنگین ارتعاش برآید.

گیر کردن پوکر ویبره دریلی بین آرماتور

گاهاً فاصله‌ی باریک میان آرماتورها دردسرساز می‌شود. زمانی‌ که پوکر نمی‌تواند از میان آنها عبور کند. در این ‌صورت پوکر ضربات خود را بر پیکره فلزی آرماتور می‌کوباند که باعث خرابی پوکر و یا پارگی محل اتصال آن از شیلنگ ویبراتور می‌شود. همچنین گیر کردن پوکر در میان آرماتور باعث ایجاد فشار به موتور الکتریکی ویبره دریلی نیز خواهد شد.

عدم رسیدگی و سرویس منظم دستگاه ویبره برقی دریلی

دستگاه ویبره دریلی به سرویس و رسیدگی دائمی در برنامه منظم نیاز دارد. همچنین لازم است تا در پایان هر بار عملیات ویبره زنی آن را کاملاً تمیز و پاکیزه کنید. عدم رسیدگی و سرویس منظم، سرعت استهلاک قطعات را افزایش داده که به خراب شدن زود هنگام دستگاه ویبراتور برقی دریلی می‌انجامد.

 قطعات یدکی ویبراتور دریلی که معمولاً خراب می‌شوند

در طراحی ویبراتور دریلی از بخش‌های متعدد فنی استفاده ‌شده است. همگی این بخش‌ها تحت تأثیر شرایط کار دشوار عملیات ارتعاش بتن هستند. با این ‌وجود برخی بخش‌ها کاملاً تحت تأثیر شرایط سخت کار و یا شرایط نامساعد روش استفاده به‌ سرعت خراب می‌شوند که به ‌قرار زیر می‌باشند.

آرمیچر یا موتور ویبره دریلی

 آرمیچر بخش موتوری ویبراتور دریلی است که از حساسیت بالایی نیز برخوردار است. کارکرد طولانی، کثیفی بدنه، گیر کردن پوکر و هر نوع فشار در جهت چرخش شفت آن باعث داغ شدن بدنه آرمیچر و خرابی آن می‌شود.

شفت انعطاف‌پذیر شیلنگ ویبراتور دریلی

شفت خروجی موتور ویبره دریلی که محل اتصال کوپلینگ است، از حساس‌ترین بخش‌ها می‌باشد. فشار زیاد و یا نامتعارف کوپلینگ باعث کج شدن، سایش و حتی شکستگی این شفت شده که در نهایت به عدم عملکرد صحیح دستگاه می‌انجامد.

کوپلینگ ویبره تفنگی

کوپلینگ از قطعات یدکی ویبره دریلی است که حساسیت کار بالایی دارد. کوپلینگ محل اتصال شیلنگ ارتعاش به موتور ویبراتور دریلی است. کار طولانی ‌مدت و یا تحت فشار زیاد باعث گشاد شدن و یا از فرم خارج شدن کوپلینگ می‌شود. گاهاً ضربات ناگهانی نیز در شکستگی کوپلینگ تأثیرگذار هستند.

پیچ قفل ویبراتور دریلی

این پیچ ابزار اتصال شفت موتور به کوپلینگ شیلنگ ارتعاش است. کج شدن و یا سایش آن مانع از اتصال کامل شفت با کوپلینگ می‌شود که در نهایت ضریب ایمنی حین کار دستگاه را کاهش می‌دهد.

فنر ویبره تفنگی

فنر محور بلند و باریک با قابلیت ارتجاعی بسیار زیاد است که وظیفه انتقال قدرت از شفت موتور به پوکر را بر عهده دارد. در اثر کارکرد طولانی این فنر قدرت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد و یا در اثر کارکرد غیراصولی تاب برداشته و قابلیت کاربردی ندارد.

روکش شیلنگ ویبره تفنگی

روکش، یک عایق سراسری است که تمام محیط اطراف فنر را می‌پوشاند. این روکش از ترکیبات پلیمری با قابلیت عایق کاری کامل و ضدآب ساخته‌ شده است. اما در اثر کار طولانی و تماس دائمی با بتن دچار فرسایش شده که منجر به نفوذ آب به اطراف فنر می‌شود.

دسته نگهدارنده ویبره تفنگی

پوسته یا همان بدنه انواع ویبراتور دریلی را از انواع پلاستیکی (پلیمری) و یا فلزی و یا تلفیقی از این دو می‌سازند. پوسته شامل دسته نیز می‌شود که ممکن است به ‌علت افتادن و یا ضربه خوردن شکسته و یا تغییر شکل دهد. خرابی دسته مانع از کارکرد ساده با دستگاه ویبره دستی می‌شود.

با خرابی های ویبراتور دریلی چه کنیم؟

استهلاک ویبره دریلی امری بدیهی است و قاعدتاً پس ‌از مدت زمانی معین در اثر کارهای متوالی نیاز به تأمین قطعات یدکی ویبره دریلی پیدا می‌کنید. این شرایط عادی است. اما هر نوع خرابی زودتر از موقع و یا خرابی‌های دامنه‌دار مانند سوختن موتور، گشاد شدن کوپلینگ و کج شدن شفت محور موتور شرایط غیرعادی است. در این ‌صورت یک عامل خارجی باعث خرابی ویبره دریلی شده ‌است. عدم اطلاع از روش کار صحیح به ‌همراه عدم رسیدگی و نگهداری اصولی از جمله مشکلاتی هستند که در خرابی زودهنگام قطعات ویبره دریلی تأثیرگذار هستند.

• آیا در صورت خراب شدن قطعات فنی انواع ویبره دریلی قابل تعویض شدن هستند؟

  بله. این قطعات مصرفی هستند. اما برای تعویض آنها نیاز به تخصص کافی دارید.

• آیا ضربه خوردن پوگر حین کار به اجسام سخت باعث خرابی ویبراتور دریلی می شود؟

  بله. پوکر طراحی ظریفی دارید که در صورت برخورد با اجسام سخت به شدت آسیب می بیند.

• چگونه از خرابی فنر شیلنگ ویبراتور دریلی جلوگیری کنیم؟

  فنر از بخش های اصلی دستگاه است که عدم قابلیت ارتجاعی آن مانع از کاربرد مناسب ویبره زنی می شود. با جلوگیری از خم شدن بیش از شیلنگ می توانید مانع از خرابی زود هنگام فنر شوید.

• آیا نوع بتن نیز در خرابی ویبره دریلی تاثیر گذار است؟

  لزوما نه. اما از آنجا که ویبره دریلی برای ارتعاش شبک طراحی شده است، در سطح بتن های سنگین با سنگدانه های درشت کارایی لازم را ندارد. چنین بتنی در استهلاک زودتر شیلنگ ویبره دریلی تاثیر گذار است.