خازن بالابر ساختمانی

در بالابر ساختمانی برای آغاز به ‌کار موتور الکتریکی تکفاز دستگاه به نصب و راه‌اندازی خازن نیاز داریم. خازن بالابر ساختمانی یک بخش کوچک اما کاملاً تأثیرگذار در عملکرد بهینه بالابر ساختمانی است. این خازن در راه‌اندازی سریع و بدون فشار موتور نقش دارد و همچنین باعث افزایش راندمان کارکرد موتور در لحظه راه‌اندازی می‌شود. از طرفی وجود خازن حجم کار موتور دستگاه حین آغاز بلند کردن بارهای سنگین را سبک‌تر می‌کند که در افزایش طول عمر مفید موتور الکتریکی بالابر ساختمانی کاملا تأثیرگذار است. برای هر موتور در دستگاه بالابر از دو عدد خازن خشک و الکترولیتی (روغن) استفاده می‌کنند. این خازن‌ها در دو مدل راه‌انداز و دائم کار هستند و مقدار ظرفیت آنها با توجه به نوع و توان کار شده در موتور الکتریکی دستگاه محاسبه می‌شود.

مشخصات فنی خازن بالابر

برای تجهیز و آغاز کار موتور الکتریکی بالابر ساختمانی باید از خازن خشک (خازن راه‌انداز) استفاده شود. این نوع خازن برای آغاز به کار موتورهای الکتریکی در شرایطی کار متناوب (غیر دائم) مناسب هستند. شرایط کار بالابرها دقیقاً در چنین حالت غیر دائم قرار دارد. این نوع خازن ظرفیت بالا و در عین ‌حال ولتاژ کمتری به نسبت از خازن‌های روغنی دارند. خازن خشک به شکل لحظه‌ای وارد مدار موتور الکتریکی شده و پس از راه‌اندازی از مدار خارج می‌شود. این خازن به شکل سری با سیم‌پیچ استارت موتور بسته شده ‌است. خازن بالابر برای قرار گرفتن موقتی در مسیر جریان سیم پیچ راه‌انداز موتور طراحی ‌شده است. لذا با قرارگیری طولانی ‌مدت تحت جریان آسیب می‌بیند. معمولاً این خازن‌ها با توجه به توان موتور در ظرفیت ۵۰ الی ۱۲۰۰ میکرو فاراد هستند.

اما در تجهیز موتورهای الکتریکی بالابر ساختمانی از یک خازن دیگر با عنوان خازن دائم (الکترولیتی یا روغن) استفاده ‌شده است که در بهینه کردن گشتاور و راندمان موتور نقش دارد. این خازن‌ها به شکل موازی در سیم‌پیچ کمکی موتور نصب شده و ظرفیت‌های آنها با توجه به توان موتور در حدود ۲۰ الی 150 میکرو فاراد است. این نوع خازن دائمی است و در حین کارکرد موتور شرایط بهینه با راندمان مطلوب دستگاه حین حمل بارهای سنگین را تأمین می‌کند.

انواع مدل‌های خازن بالابر

خازن بالابر ساختمانی در مدل‌های گوناگون طراحی ‌شده است که ظرفیت و کارایی آنها با توجه به نوع و توان موتور الکتریکی نصب ‌شده در بالابر متغیر است. اگر چه مدل‌های طراحی ‌شده این خازن‌ها متفاوت هستند؛ اما در نهایت همگی آنها از مکانیزم طراحی و قابلیت کاربردی یکسان جهت راه‌اندازی موتور در شرایط بهینه برخوردار هستند. این خازن‌ها در بالابر ساختمانی به قرار زیر هستند:

خازن بالابر سایز بزرگ

خازن بالابر سایز بزرگ مخصوص نصب در موتورهای توان بالا تک‌فاز از نوع ۳ کیلو وات و یا 4.5 کیلو وات بالابر ساختمانی مناسب انواع بالابرهای 250 و یا ۴۰۰ کیلویی طراحی ‌شده است. این خازن از نوع خشک و برای بهینه کردن شرایط استارت موتور الکتریکی تک‌فاز بالابر است. خازن مذکور از ظرفیت بالایی برخوردار است که البته با توجه به نوع موتور ظرفیت آن نیز تغییر می‌کند. این نوع خازن از قابلیت جریان کشی بالا و نصب شدن در شرایط سخت و بهینه کار در بالابرهای قدرتمند ساختمانی برخوردار هستند.

خازن بالابر سایز کوچک

خازن بالابر سایز کوچک برای نصب در تجهیزات سبک بالابر ساختمانی از قبیل بالابرهای معمولی ۲۵۰ کیلویی از نوع تک‌فاز مناسب فعالیت در محیط کارگاه ساختمانی طراحی شده ‌است. از این نوع خازن برای بهینه کردن شرایط نصب و راه‌اندازی موتور در مجموعه بالابرهای معمول ساختمانی استفاده می‌کنند. این خازن از نوع خشک و راه‌انداز است که کاملاً مطابق با شرایط کار موتورهای الکترونیکی تحت عملکرد متناوب (غیر دائم) بالابرها طراحی شده‌اند. لذا به‌ عنوان یک عنصر کلیدی در مراحل راه‌اندازی موتورهای بالابر ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

قیمت خازن بالابر مصالح

قیمت خازن بالابر مصالح با توجه به فاکتورهای گوناگون محاسبه می‌شود. در کل قیمت خازن‌ها تحت تاثیر ظرفیت آنها قرار دارد. به شکلی که خازن‌ها با ظرفیت بالاتر و تحمل ولتاژ بیشتر به ‌علت ابعاد بزرگتر از قیمت بالاتری نیز برخوردار هستند. در عین ‌حال نوع از مدل‌های خشک و یا روغن و همچنین مقدار ضخامت پوسته خازن و… در این‌باره نقش دارند. قیمت خازن بالابر ساختمانی در مقایسه با دیگر تجهیزات بالابرها تقریباً ناچیز است؛ اما نقش برجسته‌ای در کارکرد بهینه و قدرتمند و افزایش طول عمر مفید تجهیزات بالابر ساختمانی دارد.

سوالات متداول در مورد خازن الکتروموتور بالابر

• چگونه سالم بودن خازن بالابر را چک کنیم؟

  برای تست خازن از اهم‌متر استفاده کنید. اهم‌متر را در حالت مقاومتی قرار داده و به پایه‌های خازن متصل کنید. عقربه اهم‌متر باید از صفر شروع شده و به سمت بی‌نهایت برود.

• آیا موتور بالابر بدون خازن کار می‌کند؟

  خیر، در صورتی که از موتور با خازن راه‌انداز استفاده می‌کنید، حتما لازم است که این خازن در مدار دستگاه نصب شده باشد.

• علائم خرابی خازن بالابر چه هستند؟

  هر نوع ترک‌خوردگی یا بادکردگی، بوی سوختگی، دود کردن داخل خازن، ترشح مایعات و یا نشان ‌دادن ظرفیت محدود در دستگاه مولتی‌متر از علائم خرابی خازن بالابر هستند.